Қазақстан Республикасы Тәуелсіздігінің 25 жылдығына арналған отбасы және балалық институтын нығайту бойынша Отбасын және балалықты қолдау орталығындағы 25 үздік жұмыстары

Қазақстан Тәуелсіздігінің 25 жылдығына арналған  жай ғана жол емес. Біздің ең басты мақсатымыз– Евразия еліндей дамыған ел болу,  мықты 30 мемлекеттің бірі болу. Осы тапсырманың жетістігінің бірі, қазақстандық қоғам жағдайыны адамгершілік-рухани жағдай кілтінің жетістігі. Еш күмәнсіз, отбасы институтына тәуелді талқыланбайтын әлеуметтік рөл. Отбасына қарай мемлекеттің дамуы нығаяды, халыққа қарай өседі. Отбасы қоғамның негізгі элементі және адам құндылығын сақтаушы болып қалады, ұрпақтың даму факторы. Елдің дамуы туралы осы уақытқа дейін қоғамдағы отбасы жағдайы туралы, оған мемлекеттің қарым-қатынасы бойынша талқылаған.  Отбасында адам өмірі басталады, онда оның азаматтылығы қалыптастырылады. Сондықтан, Қазақстанда отбасын нығайтуға, сақтауға және біздің байлық қоғамымыздың  дәстүрін жалғастыруға  көбірек көңіл бөлінген.

Мемлекеттік отбасылық саясат денсаулық сақтау жүйесі , білім беру, әлеуметтік қорғау арқылы жүзеге асырылуда, сонымен қатар, Өскемен қаласы әкімдігінің Отбасын және балалықты қолдау орталығы арнайы орталықтардің бірі болып табылады.  Біздің орталыққа әлеуметтік жетімдікті алдын алу бойынша, отбасы инситутын бекіту және қолдау тиімді жұмыс жұмыс жүйелері жүктелген. Орталық өз қызметін қиын өмір жағдайында қалған балаларды және отбасыларды тәлімгерлікке ала, әлеуметтік - психологиялық  құқықтық тегін көмек көрсету бойынша кешендік жолда шаралар жүргізумен, қалалық және облыстық шаралар жұргізу арқылы жүзеге асырады.

Алда, ҚР Тәуелдігіне қорытындының шығуымен алдын алу бағдарламаларын қамту жоспарлау бойынша үлкен жұмыс жоспарланған.  Ата-аналар тәрбие үрдісін жоғарылату бойынша «Ата-аналарға арналған мектеп» бағдарламасын алдын алу –түзетуге қатысу үшін алғыс білдірді, отбасы мәселелерін шешу бойынша «Тәрбие құпиясы»,  отбасы тәрбиесінің жағдайы төмен отбасыларға «Ата-аналық сабақ»,  «Суицит салдары және оның отбасына» . Барлығы 2016 жылы осы бағдарлама бойынша, әр түрлі әлеуметтік топтардың балалары мен ата –аналары 668қамтылған.

Нәтижелі жетістік ,Тәуелсіздіктің 25 жылдығына отбасы жағдайы төмен отбасыларды қамқорлыққа алу бойынша нәтижелі динамика: 2016 жылы  14  отбасынан, 7 қорытынды жетістіктері бойынша тізімнен алынды. Орталықтың мамандары оларға психологиялық қолдау көрсетеді, жұмыспен қамту, құжаттарын рәсімдейді, қажеттілікті талап ететін отбасыларға қайырымдылық акцияларын жүргізеді. Ай сайын Қоғамдық қабылдау жүргізеді, онда ата-аналар өмір мәселелерін шешу бойынша құқықтық және әлеуметтік педагогикалық кеңес және көмек ала алады. Тәуелсіздіктің 25 жылдығына спектр жағдайлары кеңейтілген. Қоғамдық қабылдау аймағы қалыптастыру бойынша Клуб аулаларымен Меморондум бекітілген.

Тәрбие сұрақтары бойынша, ата-аналарға көмек көрсету бойынша құқықтық жұмыстардың қорытындысы көрініп тұр. Сонымен, ҚР Тәуелсіздігінің 25- жылдығына орай, 2016 жылы наурызда Өскемен қаласының ата-аналар қоғамының Форумы өткізілді, «Жауапты ата-ана –қауіпсіздік кепілі және бала жетістігі» , ОжБҚО директоры Куземко Л.П. «Әлеуметтік-психологиялық қызмет арқылы ата-аналар және балалар мәселелері» баяндамасында сөйледі, 2 желтоқсанда 100 ата-аналар қатысушылар Отбасы құндылығының аукционында танысуға мүмкіндік алды және ең өзекті тәрбие сұрақтары бойынша қала психологтарының үздік ұсынымдарын «жүзеге асыру»: «Жасөспірімдердің жас ерекшелігі. ата-аналардың жасөспірімге 20 қадамы», «Балалардағы мазасыздығының жоғарылауын  түзету», «Жасөспірім аумағындағы дағдарыс жағдайы, зорлық-зомбылық қауіпі, қылмыс, қоқан-лоқыға байланысты», «Тыңдамайтын балалар қайтан пайда болады?», «Отбасында балада ересектер қызыметімен бірлестікті ұйымдастыру», «Қарым-қатынас формуласы». Осындай жұмыстар ата-аналар бірлестігін және балалық және отбасы мәселелерін шешу, оларды ата-аналар құзыреттілігіне кіргізу.

Қорытындының тағы бір қызметінің қадамымен, ҚР Тәуелсіздігінің 25жылдығына арналған, дәстүрлі отбасы құндылығының сайысы болды мамыр мен қыркүйек айларында біздің орталық өткізеді. Олар Қазақстандағы отбасы күніне және Халықаралық отбасы күні мерекесіне арналған. Сонымен, 2016 жылы 13 мамырда Оқушылар шығармашылық сарайында жыл сайынғы қалалық финал болды  - «Өз туғандарына махаббатпен қарау», 15мамыр Халықаралық отбасы күніне арналған,  конкурстың бас кезінде қатысушыларға өз отбасы мүшелеріне хат жазу тапсырмасы берілген, және оларға өз сезімдерін білдіру,  жақынарына деген махаббат пен құрмет. Сайысқа 18 қалалық мектептен  және 2 бала бақшадан  32 отбасы қатысты. 15 қыркүйекте «Отбасылық естелік» қалалық сайыс финалы жүргізілді. Осы жолы сайықа  37 отбасы қатысты, олардың 8 жеңіске жетті. Осы мереке отбасы мәдениеті және отбасы дәстүрін сақтауға, отбасы құндылығын нығайтуға бағытталған.

Осы сайыстардың  қатысу динамикасы қатысушылардың санын жоғарылатуға талпындырады, балалардың және ата-аналардың ойлары, қатысуы– жүргізілген шараның сапысын жоғарылатуда.

Негізгі мән беретін жайт жыл cайын Тәуелсіздіктің 25- жылдығына қамқорлықтағы отбасыларды және балаларды тартуға мүмкіндік болды. Сондықтан, қазанда Отбасын және балалықты қолдау орталығының жұмысшылары «Ашық сұрақ» ата-аналық кешті ұйымдастырды, оған «Ульба» дағдарыс жағдайлары бойынша психологиялық орталығының дағдарыс бөлімі және «Аналар Үйінің» мамандары, қамқорлық және қамқорлыққа алу бөлімдерінің жұмысшылары шақырылған.  Кездесу барысында мамандар  қамқорлыққа алынушыларға және қандай мәселелер бойынша көмекке келу керек, сонымен қатар мамандардан тегін кеңестер алу мен қызықтыратын сұрақтарын қоюға мүмкіндіктері бар екенін айтты.

Жұмыс бағыттарының бірі - ата-аналармен қала мектептерінде ата-аналар жиналысының өзекті тақырыптарын жүргізу болып табылады.  Осындай ата –аналардың ерекшелігі тәжірибиелік жаттығулар, ата-аналар өз балаларына жағдайлар қарай қарайды, оларды жақсы түсінуге және  баламен қарым-қатынаста және өз тәртібіне дұрыс бағытты таңдауды анықтауға көмектеседі. Сонымен қатар, орталықтың мамандары ата-аналарға сұраққа толық жауапты ұсынады: ондай жағдай неге болды, өзіңді қалай ұстау керек және осындай жағдайда не істеу қажет.Осы жылы ата-аналар жиналысын жүргізу үшін, жаңашыл отбасылардың өзекті тақырыпағы мәселелері, отбасындағы зорлық-зомбылық пен балалардың қаңғыбастығы туралы тақырыптары таңдалынған. . 157 ата-аналар мен 6әлеуметтік-психологиялық қызметі қала мектептерінен осы мерекенің жоғарғы тиімділігін бағалауға мүмкіндік береді.  Қорытындысында  мектептерден тағы да көптеген сұрақтар қалыптасады, Орталықтың деңгейі жоғарылайды.

Жүргізілген жұмыстардың қорытындысында отбасылар мен ата-аналардың  үнемі сайтта әрекет ететуң көрініп отырады. Сонымен қатар, сайт парақшаларында психолог кеңестерімен танысуға болады, отбасындағы өзара қарым-қатынас және тәрбие мәселелері бойынша  баяндамаларды оқуға, мүмкіндік бар, қызықтыратын сұрақтарды қоюға болады. Біз әрбір ата-ана  керекті білімдерді алсын деп, жауапкершілікке өз баласының тәрбиесіне дұрыс, қатаң қарау үшін жұмыс істейміз.

Жыл қорытындысын шығара отыра, ҚР Тәуелсіздігінің 25 жылдығына Отбасын және балалықты қолдау орталығы жұмыстарды үлкен жетістікпен орындады деп айта аламыз. Біз қашанда, ата-аналарға және балаларғаәрбір отбасында үлкен орын алатын махаббат атмосферасын сақтауға, құрмет пен өзара қарым-қатынас орнатуға, қол ұшын беруге дайынбыз.

Куземко Л.П., директор,

Гутова Е.Б., директор орынбасары

25 добрых дел Центра поддержки семьи и детства по укреплению института семьи и детства к 25летию Независимости Республики Казахстан

За 25 лет Независимости Казахстан прошел непростой путь. Наша главная цель – стать развитой страной Евразии, одним из 30 наиболее сильных государств мира. В достижении этой задачи одним из ключевых условий является духовно-нравственное состояние казахстанского общества. Несомненно, что определяющая роль в стабильности социума безоговорочно принадлежит институту семьи. Благодаря семье крепнет и развивается государство, растет благосостояние народа. Семья как основной элемент общества была и остается хранительницей человеческих ценностей, культуры и исторической преемственности поколений, фактором стабильности и развития. Во все времена о развитии страны судили по положению семьи в обществе и по отношению к ней государства. С семьи начинается жизнь человека, здесь происходит формирование его как гражданина. Поэтому в Казахстане большое внимание уделяется вопросам укрепления семьи, сохранения и приумножения богатства традиций нашего общества.

Государственная семейная политика реализуется через систему здравоохранения, образования, социальной защиты, а также через работу специальных центров, одним из которых является Центр поддержки семьи и детства акимата города Усть-Каменогорска.  В нашем центре налажена эффективная система работы по профилактике социального сиротства, поддержке и укреплению института семьи. Центр осуществляет свою деятельность путем комплекса мероприятий по оказанию бесплатной социально-психологической и юридической помощи, ведение патронажа и кураторства семей и детей в трудной жизненной ситуации, организацию и проведение городских и областных мероприятий.

В преддверии Независимости РК Центром проделана большая работа по отработке содержания профилактических программ с выходом на результат. Родители выражают благодарность за участие в  коррекционно-профилактических программах  «Школа для родителей» по повышению воспитательного потенциала, «Секреты воспитания» по решению проблем семьи, «Уроки родительской любви» для семей с низким воспитательным потенциалом, «Сопровождение ребенка суицидента и его семьи». Всего в 2016 году занятия по этим программам посетили 668 родителей из разных социальных групп.

Положительным достижением за год 25летия Независимости стала  положительная динамика по патронажу  неблагополучных семей: в 2016 году из  14  семей, 7 сняты с контроля по достижению результатов, 7 остаются на учете. Специалисты центра оказывают им психологическую поддержку, помогают в оформлении документов, трудоустройстве, проводят благотворительные акции для особо нуждающихся семей. Ежемесячно работает Общественная приемная, где родители могут получить помощь и советы социальных педагогов и юристов по решению жизненных проблем. В рамках 25летия Независимости их спектр услуг расширен. Заключены Меморандумы с Дворовыми клубами  по функционированию Общественной приемной на их территории.

Видны результаты проводимой  работы  по оказанию родителям информационно-психологической помощи в вопросах воспитания. Так, в честь 25-летия Независимости РК, в марте 2016 года состоялся  Форум родительской общественности города Усть-Каменогорска «Ответственное родительство – залог безопасности и успешности ребенка», на котором директор ЦПСиД Куземко Л.П.  выступила с докладом "Проблемы детей и родителей через призму социально-психологической службы".  2 декабря 100 родителей-участников Аукциона семейных ценностей получили возможность познакомиться и «приобрести» лучшие рекомендации психологов города по самым актуальным вопросам воспитания: «Подростковый возраст. 20 шагов родителей к подростку», «Коррекция повышенной тревожности у детей», «Кризисные ситуации в подростковой среде, связанные с шантажом, вымогательством, угрозой насилия», «Откуда берутся непослушные дети?», «Организация совместной деятельности взрослого и ребенка в семье», «Формула общения». Такая работа позволяет объединить родителей и взрослых в решении проблем семьи и детства, повысить их родительские компетенции.

Еще одним шагом в достижении результатов, посвященных 25летию Независимости РК стали традиционные семейные конкурсы, которые организует и проводит наш центр в мае и в сентябре. Они приурочены к празднованию  Международного Дня семьи и Дня казахстанской семьи. Так, 13 мая 2016 года во Дворце творчества школьников состоялся финал ежегодного городского конкурса  семей -  «С любовью к своим близким…», приуроченного к Международному дню семьи 15 мая, где перед участниками конкурса стояла задача написать письма всем членам своей семьи, и выразить в них свои чувства, любовь и благодарность близким. В конкурсе приняли участие 32 семьи из 18 городских школ и 2 детских садов. 15 сентября состоялся финал городского конкурса «Семейная реликвия». В этот раз в конкурсе приняли участие 37 семей, 8 из которых вышли в финал. Данные мероприятия направлены на  укрепление семейных ценностей и сохранение традиций и культуры семьи.

Динамика участия в данных конкурсах позволяет отметить тенденцию к повышению количества участников, а отзывы родителей и детей – повышение качества проводимых мероприятий.

Особого внимания в год 25-летия Независимости стоило уделить семьям с опекаемыми детьми. Поэтому  в  октябре  сотрудники Центра поддержки семьи  и детства организовали родительский вечер «Открытый вопрос», на который  были приглашены работники отдела опеки и попечительства, специалисты «Дома мамы» и кризисного отделения центра «Ульба», психологи по кризисным ситуациям. В ходе встречи специалисты рассказали опекунам куда и с какой проблемой они могут обратиться за помощью, а также  предоставили возможность задать интересующие вопросы и получить бесплатные консультации специалистов.

Одним из направлений работы с родителями является проведение тематических родительских собраний в школах города. Особенностью таких родительских собраний являются практические упражнения, благодаря которым родители могут взглянуть на ситуацию глазами своих детей, лучше понять их и тем самым определить правильную линию своего поведения и отношений с ребенком. Кроме того, специалисты центра предлагают родителям конкретные ответы на вопросы: почему это случилось, как себя вести и что делать в данной ситуации. В этом году для проведения родительских собраний  были выбраны такие актуальные проблемы современных семей, как бродяжничество детей и насилие в семье. Отзывы 157 родителей и 6 социально-психологических служб из школ города позволяют оценить высокую эффективность данных мероприятий. В результате формируется еще больше запросов от школ, повышается статус Центра.

Результаты проводимой работы с семьями и родителями отражаются на постоянно действующем сайте. Также на страницах сайта  родители могут ознакомиться с советами психологов, почитать статьи по проблемам воспитания и взаимоотношений в семье, задать интересующие вопросы. Мы работаем для того, чтобы каждый родитель был вооружен необходимыми знаниями в таком ответственном и важнейшем процессе как воспитание ребенка.

В целом, подводя итоги года, мы можем твердо сказать, что 25 дел Центра поддержки семьи и детства к 25летию Независимости РК выполнены с достоинством. Мы готовы всегда помочь родителям  и детям сохранить и поддержать ту атмосферу любви, уважения и взаимопонимания, которая должна царить в каждой семье.

Куземко Л.П., директор,

Гутова Е.Б., заместитель директора